Tünel kitap, hareketli kitaplar (pop up) ve başkalaşım (altered) kitapları ile kardeş bir biçem olarak "sanat kitabı"nın alt türünde bulunmaktadır. Tünel kitap nadir, uygulaması zor ve çok ilgi gören bir kitap çeşididir. Temel özelliği göz yanılsamasına dayalı bir derinlik algısı yaratmasıdır.
Living Inside by Andrea Dezsö, 2009 |
Living Inside by Andrea Dezsö, 2009 |
Sayfalar üst üste geldikçe derinlik duygusu artmaktadır. Teknik olarak kitap akordeon gibi katlanmış sayfalardan oluşur ve sırt dikişi bulunmaz, dolayısıyla sayfaları çevrilmez. Sayfalar yan duvarlara birbiri ardına gelecek şekilde bağlanır. Sayfalar kesilip biçimlendirilmiş kağıt katmanlarından oluşur. Böylece izleyici sayfaların arasından baktığında teleskopik bir etkiyle karşılaşabilir.
Tünel kitabın tarihsel süreçte ilk örnekleri 19. yüzyılda görülmeye başlanmıştır. Tünel Kitap, 19. yüzyılda "peep show" adıyla da bilinirdi. Önemli yerleri ve tarihi olayları hatırlatabilecek üç boyutlu bir hediyelik eşya olarak geliştirilmişti(Davis, www.princetonol.com,). Tünel Kitabın uygulanma biçiminin tiyatro sahnesi mantığından esinlendiği de söylenebilir(wwwipopularkinetics.com).
Istanbul by Meltem Sözer |
ESL by Jana Sim |
Çağımızda hemen her tasarım öğesi biraz da kendinden başka "şey"lerden izler taşımaktadır. Tünel Kitap da 19. yüzyıldan bugüne geçirdiği evrimle, modern insanın yaşamında post modern bir nesne olarak yerini almış durumdadır. Tünel kitap salt bir kitap değildir; bir yanıyla oyun öğesi, bir yanıyla sergilenebilecek estetik düzeyde bir nesne olarak var eldilmektedir.
Into the Crypt by Ingrid Dijkers |
Into the Crypt by Ingrid Dijkers |
Kendi içinde bir derinliği olması, kitabı "gidilen bir yol" kimliğine büründürmektedir. Tünel kitap, tek başına bir sanat nesnesi, bir "nesne-kitap"tır denilebilir.
Bülent Erkmen, nesne kitap ile ilgili olarak, kendi tasarladığı "Beşpeşe" adlı kitap üzerinden şöyle bir açıklama getirmektedir: "Bildiğimiz kitap, içindekini taşıyan kitaptır; yazı, resim, çizgiyle o kitaba onu taşıtırız. Nesne-kitap, kendisini de taşıyan, içindekiyle birlikte kendisini de gösteren kitap" (Aslan, www.milliyet.com.tr).
World Without End (2000) By Tara Bryan 3" x 3" x 3/8" closed, 15" extended. |
Library Books By Rebecca Goodale 1998. One-of-a-Kind. 10.5 x 11", unique tunnel book using ink and collage on paper. |
Temel Özelliklerin dışında tünel kitabın her sanatçı / tasarımcıya göre yorumlanabilir olması, bu alanın özgür ve başka türlerle bütünleştirilebilir olmasını sağlamaktadır. Bütün bu söz konusu özellikleri ile tünel kitap hem tasarımcılar hem de izleyenler açısından sanat ve el sanatını yetkinlikle kullanmayı gerektiren oldukça gözde bir kitap yapma tekniğidir.
Windows Out Of Wallstunnel book by Kate Leonard |
Elif Songür Dağ
4 yorum:
sahaneler sahane...
Sevgili Beste bakalım benimkiler nasıl kitaplar yapacaklar merakla bekliyorum. Hatta ben de yapacağım bu kitaplardan :)
Bilgiler icin tesekkurler. Cocukken benim Ali Baba ve Kirk Haramiler kitabim vardi bu sekilde ve cok severdim. Zaman zaman ortasina minik bir isik koyardik babamla, oyle bakardik, hayal alemine dalarak... Ben de simdi ekipce sizin kitaplarinizi merak ettim. Crebro'nun kitabini da pek begendim :) Sevgiler...
yaaa acaip güzel görünüyor proje, umarım ve inanıyorum çok güzel işler çıkcak!! :)
Yorum Gönder